riesling | Iwan Jonker

We mogen weer!

Op het gezelligste festival ter wereld tijdens de fijne show van Iguana Death Cult krijg ik een Facebook bericht uit de Elzas van Marion Borès. “Hey Iwan ! Wie geht’s dir ? Würdest du interessiert für Weinlese dieses jahr bei uns ? ” Aber natürlich! Ook Tino mag na vorig jaar terugkomen maar kan ivm andere verplichtingen helaas niet mee. Da’s jammer maar geeft ruimte voor 1 van de legio andere mensen die graag mee willen. Daar zit nou ook direct een beetje de crux. Niet vervelend bedoeld maar ik wil niet iedereen mee hebben. Dit jaar is er maar 1 persoon die in aanmerking komt en die heel graag wil en dat is mijn “kleine” zussie Katja. Als blijkt dat zij vrij kan krijgen vraag ik familie Borès of Katja mee mag komen. Op 24 september eindelijk het verlossende woord dat Katja van harte welkom is. In Deventer ging eerst het dak eraf en daarna was er ineens het besef dat het echt gaat gebeuren. Broer en zus gaan druiven plukken!

Zondag 9 oktober drinken we in Epe nog een kop koffie en we stappen om 11.00 uur in de auto. Onderweg maken we een klein uitstapje om te laten zien waar vaders en moeders regelmatig met de caravan naar toe trekken. Een tip voor wijnliefhebbers of voor wie eens dicht bij huis de sfeer van een wijngebied wil proeven. Op 2,5 uur rijden van Epe draai je het Ahrtal in en rijd je een compleet andere wereld binnen. Kleiner dan de Elzas maar zeker de moeite waard. Na dit uitstapje zijn we al lekker in de stemming en on y va en Alsace. Even voorbij Strasbourg verlaten we de snelweg. Al die lelijke maisvelden zijn ineens verdwenen en om eens heen zien we niets dan wijngaarden. Steeds verder trekken we de wijngaarden in langs kleine plaatsjes en naast mij in de auto wordt het langzaam stiller (en dat wil wat zeggen). Er is iemand al behoorlijk onder de indruk aan het raken. Rond 17.30 rijden we Reichsfeld binnen.

De geschiedenis van de familie Jonker bij Borès

Als we het erf op rijden is de cirkel rond: het hele gezin Jonker is bij Borès geweest. De historie begint in 1992. Als klanten maar ook goede vrienden van Kees en Nel Kroese van de gelijknamige wijnhandel ontstaat ergens het plan te gaan druiven plukken. De wijnen van Borès worden dan nog in de wijnhandel aan de hoofdstraat in Epe verkocht dus zo wordt het contact gelegd. In 1992 zijn het pappa Ben en Kees (of Kaas zoals hij in Reichsfeld wordt genoemd) die als eerste samen gaan plukken. Dat haalt hier zelfs de krant.

Dat schrijven heb ik niet van een vreemde. Bovenstaand artikel geschreven door onze vader Ben stond in Veluws Nieuws 23 december 1992

In de jaren daarop zullen ook ons mamma Nettie en Nel Kroese de oogst beleven. 1 Jaar weten ze bij Borès nog goed: Nettie, Nel, Hanneke (zusje van Nel) en Heleen (een vriendin van Hanneke) zetten dat jaar de boel behoorlijk op de kop. Ze staan daar nog steeds bekend als de Golden Girls. Details daarover zal ik hier niet plaatsen. Ook het jaar dat onze Ben zijn verjaardag in Reichsfeld viert weten ze nog goed. Er was een taart met kaarsjes. Van die kaarsjes die niet uit gaan…. en onze pappa maar blazen. En er was schnapps, voor sommige iets teveel schnapps, die dronken de dag erna alleen maar water. Inmiddels is dit mijn 4e jaar en nu is dus ook Katja bij Borès.

Bonjour!

Als we uitstappen is Katja meteen al blij waar we terecht zijn gekomen: Jeetje, wat een wijngaarden, jeetje wat is het hier mooi en wat is het hier stil! Het is inderdaad stil op het erf, dus we klimmen naar het huis en treffen moeder en dochter Borès, Marie- Claire en Marion in de keuken. Na een hartelijke begroeting geef ik Marie-Claire direct de meegebrachte Nederlandse specialiteiten haring, kaas en stroopwafels en een pot heide honing van eigen bijen. “Wollt ihr etwas trinken?” Nou vooruit dan maar. Ik neem Katja mee naar het balkon en leg al een beetje het hoe en waar uit als Pierre het balkon opkomt. Das ist nicht möglich! Das ist kleine Nettie! Zwaar onder de indruk hoeveel Katja op moeders lijkt. We praten nog even tot ik vraag of de nieuwe kelder klaar is. Dat betekent natuurlijk direct naar beneden alles bekijken. Er volgt een uitgebreide rondleiding met onderweg meerdere glazen vers geoogst druivensap om te proeven met 0%, 4% en 8% alcohol. In de kelder is eindelijk alles “fast perfekt”. De oude houten vaten uit de oude kelder zijn overgeplaatst en er zijn verschillende nieuwe vaten. Alles broebelt en bubbelt er al vrolijk op los. Pierre beweert dat hij geblindoekt kan zeggen welk vat hij hoort. Tuurlijk. En dan is er ook nog eens een nieuwe pers. Betekent nu 2 echt goed persen direct aan huis. Dat scheelt enorm veel tijd en stress. Dat het ook invloed heeft op onze plukweek zullen we later merken.

Inmiddels heeft Odille zich bij ons gevoegd, een echte Franse dame die er vorig jaar ook was, zij en Katja hebben direct een klik. Als we naar het proeflokaal gaan treffen we daar Monsieur Guy, die is net als ik voor het 4e jaar aanwezig. Even later arriveren Maurice en Alain. Zij komen deze week ook helpen. We drinken er een paar en intussen heeft Alain grote verhalen. Hij komt net uit de Champagne en heeft ze daar even uitgelegd hoe ze moeten oogsten. Hij zal nog vaak laten weten dat hij een zeer ervaren plukker is deze week. “Du bist ein komischer Typ” zegt Pierre hem een keer als hij het weer eens beter weet. Intussen geef ik Pierre het kado van Tino: een echte mini stapler. Pierre is helemaal in zijn sas (alleen het handvat zit verkeerd en hij moet 3.20 meter hoog kunnen ipv 3.00 meter, fast perfekt maar er is altijd wat). De stapler krijgt een mooi plaatsje op de koelkast in het proeflokaal. Om 19.00 uur naar boven voor diner.

Daar treffen we voor mij bekende gezichten in Chantal, de zus van Pierre, en Nico, de vriend van Marion. Uiteraard loopt ook Victor ergens rond en tot slot Julien. Die laatste rijdt dit jaar de tractor en doet dat erg goed en prettig. Vooral volgens de dames veel beter dan Michel vorig jaar. Tja, ik snap het wel. Julien is wel iets jonger en ziet er anders uit als Michel en die laatste was me er ook wel eentje. Voor de dames was hij misschien minder prettig maar hij had wel verdomd lekkere schnapps en hapjes dat moeten de dames ook beamen. Maar alors, à table. Vanavond soep en een koude dish waarbij de haring goed in de smaak valt. Alleen dom, dom, dom weer de roggebrood vergeten. Het is mooi om te zien hoe Katja direct de soeplepel ter hand neemt en de borden vol schept. We drinken uiteraard geen wijn maar we drinken Borès en daarna schnapps. Naast mij aan tafel zit er iemand de hele avond met een lach van oor tot oor te glunderen en genieten van de bijzondere en fijne sfeer die er heerst.

De eerste avond alles al onscherp maar de schnappskast weet ik nog te vinden.

Heel gezellig, maar morgen moet er geplukt worden dus we maken het niet te laat. We slapen net als vorig jaar in het appartement bij het ouderlijk huis (met nieuw behang! vertelt Marion trots). Dat weet ik ook met een paar wijn en schnapps achter de kiezen nog wel te vinden. Waar we vorig jaar met 3 in het appartement sliepen is het nu exclusief voor de Jonkertjes. Katja kijkt haar ogen uit, “gewoon een heel appartement voor ons tweeën.” Natuurlijk vraag ik hoe de eerste indruk is en mijn “kleine zusje” is al helemaal gelukkig na 1 avondje Reichsfeld. Ik had niet anders verwacht, ook iemand die het snapt en die het voelt. Het doet een beetje denken aan de vakantie in Storchenegg in Zwitserland. De eenvoud, de rust, de saamhorigheid, eten, drinken en praten. Meer heb je echt niet nodig.

Onze Gites

Ochtendgloren

Meer bekenden en de dagelijkse gang van zaken

De volgende ochtend het vaste ritueel. Wekkertje om 06.20 uur, ontbijt 07.00 uur. Aan het ontbijt schuiven ook Didier en Benoit aan.

Met de nieuwe pers erbij werkt Didier dit jaar de hele dag aan beide persen

Benoit werkt als vanouds in de ligne de tracteur en is samen met Nico en Marion verantwoordelijk voor de comportes en het legen van de emmers

Pitch is vanaf dag 2 ook weer van de partij

Rond 07.20 uur gaan we naar beneden en daar treffen we in de ervaren krachten Gilles en lachebekkie Valerie nog 2 oude bekenden. We laden de wagens in en vertrekken richting de druiven. Om 08.00 uur staan we te plukken, 10.00 uur koffie, 12.30 uur lunch. Zo ver niets veranderd. Maar de eindtijd van plukken is wel even anders dit jaar. Voorgaande jaren waren we meestal rond rond 16.00 uur klaar omdat de pers en alle comportes vol waren. Nu met de nieuwe pers en dus meer capaciteit komt dat niet meer voor. We plukken elke dag door tot 17.00 uur of later.

Doordat we langer plukken komen we dit jaar weinig in het proeflokaal. Want eenmaal terug bij huize Borès zijn we nog niet klaar natuurlijk.

De emmers moeten gewassen worden, hier door Katja en Maurice

En waar we vorig jaar ’s avonds na het diner nog wel eens een pers gingen legen, weer vullen en de comportes weer schoonspuiten gebeurt dat nu direct na de pluk. Voordeel is dan wel dat we ’s avonds na het diner niets meer hoeven te doen en langer aan de schnapps kunnen.

Als de pers klaar is scheppen we de Marc (steeltjes, schillen, pitten, etc.) weer in comportes, die worden dan weer geleegd op de platte wagen en als compost uitgereden over het land

Samen met Julien en Nico de comportes met marc legen en schoonmaken. Let op het Nederlands tintje: op klompen

Waar het in het kort op neerkomt met die nieuwe kelder en nieuwe pers: We plukken tot later in de middag en werken dan vaak nog even door aan de pers. Maar het werkt zoveel makkelijker en geeft veel meer rust voor Pierre en Marion. Pierre hoeft bijvoorbeeld niet meer tot diep in de nacht in een stoel bij de pers te “slapen” tot die klaar is. Waar het bij het ouderlijk huis krap en kruip door, sluip door was is er is nu veel meer ruimte om met de trekker te manoeuvreren, dus het is veiliger, ook weer minder stress. Meer perscappaciteit, meer opslagcapaciteit, alles bij huis. Fast perfekt!

De pluk, de knip, de oogst, de lunch

Net als vorig jaar heeft Marion de leiding in de wijngaard tijdens de pluk. Zij verdeelt de teams en geeft uitleg wat er wel en absoluut niet mag. Le secateur dans le seau c’est INTERDIT! Het zal je gebeuren, 1 schaartje erin en daaag nieuwe pers. De eerste dag plukken we eerst verder van huis, vlakke rijen, grote trossen. Zoals het hoort knipt Katja meteen in haar vinger maar plukt dapper door zonder te zeuren. Bij de koffie is er schnapps en dan voel je er niets meer van. We lunchen buiten bij huize Borès. Grote botten met vlees, een soort eisbein, en aardappel. Da’s voor de vegetarische Katja even slikken maar ze eet haar bord dapper leeg en vindt het nog lekker ook. Ach met een slok wijn is alles lekker. Bovendien heb je die stevige lunch gewoon nodig voor de middag. Als er dan ook nog Münster en chocola verschijnt is het feest compleet. Na 1 avond en ochtend is mijn kleine zuster al helemaal opgenomen in de groep en glundert continu van oor tot oor. ’s Middags plukken we riesling voor de Crémant en dat gaat langzamer omdat we aan de tros moeten selecteren. De crémant moet fris zijn, dus alle rotting eruit. Doodzonde want prachtig overrijpe druiven voor een goede stille rieslingwijn, maar helaas dus niet geschikt voor de Crémant. De eerste dag is niet zwaar en verloopt vlotjes.

De 2e dag beginnen we aan de ander kant van het dorp bij het voetbalveld. De hellingen worden langzaam steiler maar het is allemaal nog goed te doen. Gelukkig is het weer ook vandaag prima. ’s Morgens fris met nog lichte vorst daarna af en toe zon en wat bewolking. Ook vandaag lunchen we heerlijk buiten en tijdens de lunch bellen we naar Nederland om met de hele club “lang zal die leven” te zingen voor onze jarige paps. We plukken vandaag lang door, het is al ruim na vijven als we terug zijn. Hoewel het goed te doen is beginnen rug en beentjes al lekker op te spelen. En morgen wacht de XXL.

Woensdag dus de XXL. De steilste hellingen van huize Borès met een unieke terroir door oa. een schiste bodem. Dat levert fantastische wijnen maar het is lastig goede grip te vinden. Omdat vandaag ook een lange dag is en best warm wordt het zwaarder en zwaarder. Die extra uurtjes aan het einde van de middag beginnen hun tol te eisen zeker op deze heling. Het tempo ligt erg hoog met deze ervaren groep plukkers en vooral het doorgeven van de volle, zware emmers is een aanslag op je lichaam. Af en toe vraag ik mij weer even af waarom dit ook alweer leuk is. Ook anderen hebben het zwaar. Maar je helpt elkaar erdoor en als er weer een rij af is, je ziet die volle comportes en kunt je even strekken komt de voldoening. Katja vergeleek het met de Vierdaagse. Je wilt niet stoppen, je wilt niet opgeven, je sleept elkaar erdoor en aan de finish is de beloning. Maar op de XXL is er ook al eerder een beloning: de mooiste lunchlocatie ter wereld.

Lunchen op de XXL

Tijdens de lunch krijgt Katja een nieuw kapsel aangemeten door Patron Pierre. Als ze 1 staartje wil maken vindt hij dat het er 2 moeten worden. Even later duikt hij ineens op met een stuk koperdraad dat door de staartjes gaat en Katja wordt omgetoverd in Pipi Langstrumpf. (Op de foto’s ligt censuur.) We zijn laat terug en dan mogen we natuurlijk nog emmers spoelen, schrott scheppen en comportes spoelen. Aan het einde van de dag volgt ook het bericht dat we met gemengde gevoelens aanhoren. Omdat we zo hard gewerkt hebben is morgen de laatste plukdag. Jippie, klaar! maar ook balen dat het dan al weer is afgelopen. Dat zien we morgen wel. Eerst maar eens een lekker flesje bier op het terras. Want ook dat is anders. We zitten niet in het proeflokaal maar buiten op terras en drinken minder wijn en meer bier na de pluk.

Staan, hurken, zitten, het is zoeken naar een prettige houding in het zonnetje op de XXL.

Elke avond aan het diner wordt het gezelliger en gezelliger. Er wordt gegeten en gedronken, maar er wordt ook getriominoot, er wordt gepraat, er wordt gelachen en er wordt weer gedronken. De maaltijden zijn als elk jaar eenvoudige, smaakvolle en voedzame maaltijden. En dan die taarten, cake, koekjes, etc., heerlijk! Vooral de sigaretje momenten op het balkon samen met Pierre en Guy blijven voor mij erg waardevol. Even uit de kakofonie van geluid luisteren naar de verhalen van Pierre. Verhalen over het leven als wijnboer. Verhalen die waar zijn en verhalen die vast niet waar zijn.

Door het harde werken en de langere plukdagen is donderdag inderdaad de laatste plukdag van deze week. Wat er daarna nog blijft hangen blijft ook nog 1 of 2 weken langer hangen. Een aantal rijen nog langer voor de Vendage Tardive. Een goede nachtvorst erover zou erg fijn zijn. Deze laatste dag beginnen we gesplitst, wij plukken eerst een paar rijen aan de andere kant van het dorp die we eerder die week niet af hebben gemaakt. Daarna voegen wij ons bij de rest van de groep. Het is gelukkig een relaxte dag want de lange XXL dag van gisteren voel ik nog goed. Ook vanaf deze locatie zijn de uitzichten weer prachtig.

Als we aan het einde van de middag dan klaar zijn zijn we ook echt klaar. Het zit er op voor deze week. Voldaan vleien wij ons neder op het terras.

nico-lucien-gilles-valerie-benoit-buitenterras-biertje

Nico, Julien, Gilles, Valerie en Benoit

Feest!

Al snel krijgen we te horen dat het vanavond feest is omdat we klaar zijn. Dat is mooi, dan nemen we er nu alvast nog één. We legen nog even een pers en nemen er dan nog maar één, dus van omkleden en douchen komt niets terecht. Het leuke van de feestavond is dat bijna iedereen blijft eten. Waar Valerie en Benoit normaal naar huis gaan voor het eten blijven zij nu wel voor het diner. Hoewel het al behoorlijk fris wordt zitten we tot 19.30 uur buiten op terras lekker te kletsen. Dus later dan normaal gaan we naar boven voor diner. Het is inderdaad feest, bij binnenkomst staan er bakjes pinda’s en pindakaaschips! op tafel. Onder het motto wijn op bier geeft plezier schenken we de glazen vol en het feest kan beginnen. Alle klasiekers worden weer uit de kast gehaald. Lekker ding, lekker ding, lekker ding, ding, ding. Was ist Meuteneuken? Enfin de foto’s zeggen genoeg lijkt mij zo.

Met Guy, Valerie, Chantal en Marion

Emilie, Guy en Benoit

Met Guy en Katja

Triomino of zo

Een wagen vol geladen en de ontdekker van Borès

Hoe we terug zijn gekomen weet ik niet precies meer maar gelukkig hebben we het appartement zonder ongelukken weten te vinden. De volgende ochtend mogen we uiteraard een beetje uitslapen. Een tikkie brak pakken we onze spullen en melden we ons voor de laatste keer bij huize Borès. Daar aangekomen staat Didier al weer marc te scheppen. Uiteraard pak ik direct een schep en ga hem helpen.

Nog 1x scheppen met een brak hoofd, samen met Didier

Als dat klaar is nemen we plaats in de keuken voor een klein ontbijtje. Dan wordt het tijd voor de afrekening en bestellingen. Er wordt tot de limiet geladen. Want elk jaar komen er meer bestellingen. Net als vorig jaar gaan er bijvoorbeeld een paar doosjes Borès wijnen naar Hein en Hester van Martha’s Bakhuus. Een leuke bestelling dit jaar komt op naam van Tom Zeven. Hij was het die jaren geleden de firma Kroese tipte over huize Borès. Tom gaf destijds vioolles aan Esther, de dochter van Nel en Kees Kroese. Tijdens een vakantie in de Elzas overnachtte hij bij Pierres moeder en dat vertelde hij aan Kees. Dat was begin jaren tachtig maar zo is het balletje gaan rollen. De firma Kroese ging Borès wijnen verkopen en uiteindelijk heeft het tot vele plukavonturen geleid, maar ook tot bezoeken van de familie Borès aan Epe. Via een Facebook bericht over Borès heeft Tom mij weer gevonden zonder dat hij wist dat ik er al jaren ging plukken en bevriend was met de Kroesjes. Hij reageerde op een foto: “haha Iwan, dan heb je die wijn zeker bij Kees in Epe gekocht?! Die heb ik indertijd persoonlijk op Bores geattendeerd, welk een gevolgen!” Langs deze weg enorm veel dank Tom dat je ons allemaal op het Borès spoor hebt gezet, dat heeft inderdaad nogal wat gevolgen gehad.

Volle kofferbak

Volle achterbank

En zo nemen we aan het einde van de ochtend uitgebreid afscheid. Iedereen is wel een beetje bezorgd of de auto het houdt want die hangt aardig door zijn hoeven. Dus rijden we heel voorzichtig weg uitgezwaaid door een breed lachende Patron Pierre. Voordat we echt richting Nederland vertrekken stoppen we in Obernai om inkopen te doen en voor een kop koffie met gebak bij Schaeffer. Want oh, oh, oh wat hebben ze daar fijne taartjes.

Café au lait et tarte pommes et citron meringueé

Het is vrijdag dus druk op de weg. Na een lange rit komen we rond 20.00 uur aan in Epe waar we uiteraard een glas Borès drinken met een stuk Münster.

Weer terug in de sleur

Tja, hoe vond Katja het? Maandag krijg ik een WhatsApp bericht met een foto van haar broodtrommeltje met bammetjes en alleen de tekst “Pfffff.” Even later “Ik heb nog nooit zo’n moeite gehad om weer te “landen”! Niet te doen dit, wat een contrast” Dat is het precies. Als je daar bent geniet je al volop maar als je weer terug bent in het keurslijf van de commerciële dictatuur besef je pas echt hoe bijzonder het was.

La grande dame Odille en Katja kletsten er heel wat af

Zoals verwacht heeft Katja zich uitstekend staande gehouden en genoten van een week terug naar de basis waar alles om draait: oogsten, praten, eten en drinken met fijne mensen. In mijn verhalen van voorgaande jaren schreef ik het al: het is een week keihard werken die je volledige ontspanning geeft. Dat klinkt tegenstrijdig maar is echt waar.Het is toch bijzonder fijn dat we dat in huize Jonker allemaal zo ervaren. Het was bijzonder en fijn deze ervaring tijdens deze week met mijn lieve zusje te kunnen delen. Dat is pure rijkdom. Of wordt ik nu een sentimentele oude dwaas? Nou dat is dan maar zo.

Het is voor iedereen hard werken op een wijnbedrijf maar groot respect heeft Katja gekregen voor Marie-Claire want ga er maar aan staan: je huis wordt volledig overgenomen, als wij aan het ontbijt komen heeft zij al brood gehaald, zij zorgt dat er 10 uur koffie is op de wijngaard, de lunch wordt weliswaar gecaterd maar moet wel opgehaald worden en met servies en bestek in de auto naar de wijngaard gebracht, ’s avonds voor 12 man koken, alle afwas, intussen tijd vinden om taarten en koekjes te bakken, een keer zagen we haar wegscheuren met een auto vol kinderen want het was haar beurt om te rijden met het handbal team van Victor, elke week al het beddengoed van de plukkers, elke week de slaapruimtes en het sanitair weer schoonmaken, de administratie van de plukkers, de verkoop tijdens de oogst en dan staat ze ineens ook nog vrolijk lachend naast je te plukken. On-ge-loof-lijk!

Marie-Claire et Pierre

Gelukkig staat de volgende generatie klaar met Marion en Victor

Volgend jaar weer? Als het aan mij ligt wel. Katja wil ook dolgraag weer mee en mag absoluut weer komen. Dus als ze vrij kan krijgen……

Een website is er nog niet maar volg Borès op Facebook en blijf op de hoogte. In Nederland zijn Borès wijnen te koop bij Yves Boode in Arnhem. Maar beter nog ga ze zelf halen in Reichsfeld en doe ze de groeten.

Tot slot nog maar enige fijne plaatjes